Zeven kleine criminelen, en ze stelen je hart
Zelden was ik zo blij met mijn werk als tv-recensent als het afgelopen etmaal waarin ik alle acht afleveringen van 'Zeven kleine criminelen' in één ruk verslond. Voor wie het dit weekend te koud vindt in de buitenwereld: kruip lekker op de bank en bingen maar. Hoe oud je ook bent.
Want officieel mag deze VPRO-serie - zondag aflevering 6 op NPO3, online al helemaal te zien - dan bestemd zijn voor kinderen, laat dit je niet weerhouden mochten je jeugdpuistjes inmiddels verdwenen zijn. De intriges, de acteerprestaties, de broeierige beelden, de jarenzeventigsfeer, de moraal van het verhaal: 'Zeven kleine criminelen' is weergaloos. Met een hoofdrolspeler - Rover van Gennep - die van het scherm spat.
Hij is Raffie, een scharrig jochie dat samen met broertje Luuk bij oma woont in een abstract, ruig Zeeuws-Italiaans vissersplaatsje. Maar hoe lang nog: oma heeft schulden, ondanks haar harde werken bij de visafslag. Huisuitzetting dreigt. Als de bankdirecteur - een doodenge Theo Maassen - geen lening wil geven, besluit Raffie de bank dan maar te gaan beroven, met z'n vriendjes. "Een echte heist zoals in 'Ocean's Eleven' en 'La Casa de Papel', maar dan met crossfietsen en korte broeken", omschrijft de VPRO het zelf. En met een net zo zinderende spanningsboog, voeg ik er graag aantoe.
Regisseur Rob Lücker heeft weinig rekening gehouden met tere kinderzieltjes. Zo zijn de échte criminelen die het pad van Raffie en z'n ploegje kruisen, angstaanjagend bizarre klerelijers. Tot en met Raffies eigen broer, Vincent de jeugddelinquent. De stress waar de kinderen doorheen moeten, is compleet invoelbaar.
Wat 'Zeven kleine criminelen' ook zo echt en aantrekkelijk maakt, is het ongepolijste van vrijwel iedere medespeler. De pubers zijn schonkige dan wel mollige pukkelige antihelden in rommelige lichamen, met veel pech in hun leven en een inborst vol getob. Jeugdacteur Owen Kaat uit Goes, die de stotterende sukkel Dulles speelt, verklaarde bij Omroep Zeeland dat hij in de serie 'nog lelijker is dan normaal'.
Het helpt allemaal om 'Zeven Kleine Criminelen' te zien als een modern, sociaal sprookje, waarin de scheidslijnen tussen goed en fout vaak diffuus zijn, maar het belang van vriendschap en van zelfredzaamheid als een paal boven water staan. Of zoals de intrigerende reclasseringsman Marchand - een dierlijk snuivend personage dat rauwe uien eet om de drank te kunnen laten staan - het omschrijft: "Als je problemen creëert in het leven, dan moet je ze zelf oplossen."
Aan het eind van aflevering 8 denk je met een gerust hart: deze lui redden het verder wel in het leven. Iets wat je je blijft afvragen bij de moeilijke jongelingen in 'Dream School', waarvan een aantal deze week heeft geklaagd over een schandelijk gebrek aan nazorg, in een brief aan een aantal media. Moeilijk te geloven dat de NTR en begeleiders Lucia Rijker en Erik van 't Zelfde achteraf zo 'slecht' zouden zijn, als je ziet met hoe ongelooflijk veel zorg, aandacht en geduld ze deze kinderen bijstaan in het programma zelf.
Niet dat de bank beroven nou altijd de oplossing is, maar van jezelf een schop onder de kont geven en iets constructiefs gaan doen, knappen de meeste mensen enorm op.