Van stomme koe en slechte vrouw naar een sneu wezen
Een krankzinnig verhaal: een man met forse schulden ensceneert zijn eigen dood - hij 'verdrinkt' tijdens een kanotocht - zodat zijn echtgenote diverse levensverzekeringen kan cashen. Dit vergt een paar jaar en al die tijd liegt de vrouw haar rouwende zoons voor. Terwijl hun vader dus nog gewoon leeft, en zelfs naast de deur, in het buurhuis. Had een scriptschrijver het verhaal van The Thief, his wife and the canoe verzonnen, dan had ik het vast als ongeloofwaardig betiteld. Maar het is waargebeurd. En je moet hopen nooit in zo'n fuik vol leugens te zwemmen als het Engelse echtpaar John en Anne Darwin deed.
Maandag was de eerste aflevering van de serie bij Omroep Max op NPO2 en het was onmogelijk de overige drie er niet meteen achter aan te bingen. Manlief en ik eerst nog wat lacherig: 'Ha ha, wie weet horen we een goede tip'. In ons bestaan loopt namelijk binnenkort een verzekering af die alleen nog iets oplevert als een van ons eens snel zou willen overlijden. Maar weest niet bevreesd, alleen al deze woorden opschrijven geeft me maagzuur: met de dood spotten is eng. Gaandeweg de serie werden we sowieso steeds stiller.
Vooral door het briljante spel van actrice Monica Dolan, die Anne Darwin neerzet op een manier die alle emoties in je lijf weet te beroeren: ongeloof, boosheid, verwarring, begrip, medelijden ook. Ze gaat van stomme koe en slechte vrouw naar een sneu wezen. Van wie je ten slotte hoopt dat ze in het reine kan komen met zichzelf. Zonder te veel te willen verklappen, want misschien weet u de details niet meer uit de vele krantenberichten over de rechtszaak in 2008, maar de beide Darwins belandden uiteindelijk in de cel voor fraude en witwassen. Waar Anne ten volle beseft dat het vooral onvergeeflijk is wat ze haar kinderen heeft aangedaan.
De serie ging afgelopen voorjaar in première bij de Britse televisiezender ITV en maakte naast herinneringen ook actuele gedachten los bij pers en publiek. Zou Anne anno 2022 nog steeds zo streng gestraft worden - zelf zwaarder dan haar man - of zou John als bedenker en doordrammer wél het leeuwendeel van de schuld krijgen? En: is een moeder die haar kinderen iets ergs aandoet een slechter mens dan een man die hetzelfde doet?
Toen scenarioschrijver Chris Lang de buitenwereld liet weten met dit verhaal bezig te zijn legden sommigen de focus weer op een ander punt: "De Darwins wilden gewoon de verzekeringsmaatschappijen te grazen nemen. En die naaien ons al decennia." Het is een terechte vraag hoe de niet erg zakelijke Darwins een wankel onroerendgoedbezit konden opbouwen met een hypotheekschuld van 700.000 pond, waaraan ze bijna failliet gingen. Maar hun 'reddingsactie' was eveneens buiten alle proporties."Terwijl ik gewoon een simpel leven wilde", zegt de steeds stijf van de stress staande Anne ergens verbijsterd.
Als je door je wimpers naar het stel kijkt lijken ze wel wat op Annie en Bob de Rooij, het ook niet in balans zijnde echtpaar van Paul de Leeuw. En je blijf vooral over Anne lang nadenken, die een metafoor vertelt over een vrouw die instinctief het touw grijpt van een luchtballon die wegvliegt met alleen een kindje in de mand. En opeens hoog boven de aarde bungelt, te hoog om nog af te haken. Had ze het toch maar gedaan.