Suf van 'Knappe Koppen', zo'n pre-corona aflevering
Terwijl de wereld langzaam maar zeker op slot gaat, kunnen we via het scherm nog overal naartoe. Al maakt het coronavirus ook daar slachtoffers. Zo schrapte AvroTros woensdag aflevering 6 van 'Knappe Koppen', terwijl hierin nota bene zou worden gepraat over het nut van handen wassen.
Kun je je handen ook te vaak wassen? Zo luidde volgens de tv-gids de kijkersvraag die in het populairwetenschappelijke programma beantwoord ging worden. Een interessante en prikkelende kwestie in deze tijden, maar de aflevering ging dus niet door. Ik vermoedde omdat hij was gemaakt voor de coronacrisis en checkte dit eens bij AvroTros. Inderdaad, de persafdeling schreef terug: "Ja, de opname is van voor de uitbraak. De professor in de uitzending vertelt dat je beter niet te vaak je handen moet wassen. Die conclusie klopt nog steeds, maar is in deze periode niet handig om uit te zenden."
Dat steken we dan maar weer even mooi op van de populaire wetenschap: alles is relatief.
Minstens zo vermakelijk is de oplossing die AvroTros koos. Als alternatief werd woensdag aflevering 14 uitgezonden die mogelijkerwijs een nóg actuelere vraag behandelde: 'Wanneer komt de volgende economische crisis?'. We gingen van de regen in den drup, want ook deze aflevering was duidelijk pre-corona opgenomen. Zo opende presentator Gregory Sedoc fris en fruitig: "Het gaat goed met economie. Beurskoersen stijgen, lonen stijgen, maar voor hoe lang nog? De vorige crisis zit nog vers in ons geheugen, wanneer komt de volgende? Welkom bij Knappe Koppen."
Met de coronabril op kon je de aflevering als pure satire ervaren. De kijkersvraag was deze keer afkomstig van een accountant die een carrièreswitch overwoog: ze wil een eigen datingbureau beginnen, maar graag vooraf zekerheid dat de economie gunstig blijft. Want ja, als accountant zelf een ondernemersrisico nemen: extra doodeng.
Het was uiterst bevreemdend om het commentaar van de geïnterviewde wetenschappers te horen, die hun reactie gaven zonder de kennis van nu. Professor econometrie Stephan Smeekes vertelde luchtig 'geen flauw idee' te hebben wanneer de volgende crisis zal komen.
Zijn wetenschappelijke collega Theo Kocken lichtte even later ontspannen toe dat er inmiddels 153 keer een economische recessie is geweest, waarbij hij te raden gaf hoevaak zo'n crisis vooraf goed was voorspeld door de economen. Het antwoord? In slechts vijf gevallen, dus nog geen 4 procent. Mooi trouwens, dat je dan toch hoogleraar risicomanagement kan zijn, zoals Kocken is aan de VU in Amsterdam.
Mijn wettige echtgenoot zag het allemaal zuchtend aan en herinnerde zich wat hij professor Heertje ooit hoorde zeggen tijdens een lezing: "Economen weten het ook niet, maar wel op een hoger niveau."
Al met al oogde het nogal suf van AvroTros om deze deskundigen zo onbekommerd te laten babbelen terwijl de wereld inmiddels voor een gapend zwart gat staat. Of moeten we deze uitzending op een meta-niveau bekijken, als het ultieme gelijk van écht volkswetenschappelijke theorieën als: achteraf kijk je een koe in de kont? En het geschuif met de afleveringen zien als het zoveelste bewijs van de in mijn familie zo populaire Wet van Behoud van Ellende?
In ieder geval maar blijven lachen. Lachen is gezond.