Planeet Nigeria: hoelang zou u het er volhouden?

24-07-2019

Planeet Nigeria. De titel van deze nieuwe BNNVARA-serie wil benadrukken dat de mensen in Nigeria een totaal ander leven leiden. Verrassend is dat programmamaker Ikenna Azuike laat zien dat dat verschil nog wel het meest zit in de enorme vechtlust van de Nigerianen om er zelf iets van te maken. Klagen over de chaos heeft geen zin, je moet gewoon aan de bak. En we ontdekken nog iets: Azuike is een erg prettige tv-maker.

Ikenna Azuike - je zegt azoewieké - doet na een verkeerde start tegenwoordig precies waar hij zin in heeft. Hij is een wereldburger die in 1979 op aarde kwam als kind van een Nigeriaanse vader en een Duits-Oekraïense moeder. Op 7-jarige leeftijd verhuisde hij van Nigeria naar Engeland en werd uiteindelijk jurist in New York. Op YouTube zie je hem in een TEDx-lezing vertellen hoe hij in 2008 - na de aankoop van een belachelijk dure elektrische tandenborstel - beseft dat hij een materialistische, pathetische ongelukkige man is geworden, alleen maar bezig met vakanties en dure dingen. Met zijn Nederlandse vriendin verhuist hij naar Amsterdam en stort zich daar op duurzame projecten. En hij pakt een andere ergernis aan: de manier waarop Afrika in de media komt. In de Varagids hekelt hij de eenzijdige thematiek: "Vooral ellende, ziekte, oorlog. Ik wil nieuwe, eigentijdse verhalen vertellen."

Voor de Wereldomroep/BBC maakte hij al 'What's up Africa': een serie humoristische nieuwsvideo's. Nu pakt hij door met Planeet Nigeria: zes afleveringen over zijn geboorteland, dat Azuike maar slecht kent. Zo lijkt hij in de eerste aflevering over Lagos zelf wel een Johnny Just Come oftewel een JJC, de naam waarmee nieuwkomers in Nigeria's hoofdstad worden aangeduid. Lagos is met 21 miljoen inwoners Afrika's grootste stad en iedere dag komen er zestienhonderd JJC's bij, allemaal op zoek naar werk en een toekomst.

De enige voorziening die aangepast lijkt op zoveel inwoners is de Winners Chapel: een kerk waar vijftigduizend mensen ingaan en die iedere zondag vijf keer volstroomt. Binnen is de boodschap niet bepaald 'stil maar, wacht maar, alles wordt nieuw': de dienst is een grote peptalk om zakelijk succes na te streven. "De pastor als management goeroe", zo omschrijft Azuike de stijl, met als blijde boodschap: "Door de verlossing heeft Christus ons toegang gegeven tot rijkdom".

Met die zekerheid kunnen de mensen de volgende dag gesterkt de keiharde wereld in, waarin de overheid afwezig lijkt. Waar mensen hun eigen woonwijk bouwen in een moeras, dat ze dempen met vuilnis. Waar de vrijwillige buurtwacht vooral bewapend is met Afrikaanse magie: een amulet tegen kogels, een handje wonderzand waarmee je aanvallers tegen de grond kan laten vallen. Hier regel je je bestaan met de middelen die je hebt. Voor een Nederlander inderdaad een andere planeet.

Via NLZiet en NPOStart kun je alle afleveringen van Planeet Nigeria al zien. Ik heb gespiekt, weet al dat Azuikes opa tien vrouwen had en heb ook mijn kennis over de Biafra-oorlog opgefrist. En zag dat een latere aflevering gaat over doorleven na Boko Haram. Want ja, het noodlot heeft vele filiaalhouders in Nigeria. Maar de energie van de Nigerianen is onverwoestbaar.  

  <<<Coen Verbraak                                                                     Maanlanding>>>