Piet heeft de groep verlaten

Bert van Leeuwen gaat z'n zilveren huwelijk met Het Familiediner wel halen, dunkt me. Maandag startte het 22e seizoen en hij leek minder gêne dan ooit te hebben om bij kibbelende mensen aan te kloppen. Marcheerde zelfs tetterend op een trompet binnen bij het eerste adres. Waar bonje, daar Bert.

Vorige week zat de nog altijd jongensachtige tv-maker van 62 in talkshow Renze, bij RTL4. Renze Klamer - vroeger ook EO - herinnerde zich het honderdste Familiediner, lang geleden, en hoe hij toen dacht dat de koek wel snel op zou zijn. Nee dus. "Mensen blijven steeds maar nieuwe ruzies maken", lachte Van Leeuwen. Zich haastend erbij te zeggen dat dat op zich natuurlijk niet leuk is, maar dat het wel een plezier blijft om familieleed op te lossen.

De Vredestichter des Vaderlands, noemde Renze hem, wat ook Van Leeuwen iets te veel eer vond. Maar gevallen uit Het Familiediner dienen inmiddels wel als cursusmateriaal voor mediators in den dop. Een opleiding die Van Leeuwen zelf ook deed en hem leerde: kun je mensen met elkaar in gesprek brengen, dan kun je iets bereiken. Ingewikkelder is het niet.

"De meeste ruzies gaan toch helemaal nergens over", hoort hij vaak, als mensen hem aanspreken in den lande. Maar meestal barst een bom na een lange voorgeschiedenis. Van Leeuwen repte van twee zussen die na een midweek in een vakantiepark ruzie kregen over de kosten van een paar gehaktballen: zus 1 had eraan meebetaald, maar zus 2 nam ze mee naar huis. En vlam in de pan. Vaak is dan al jaren sprake van disbalans. "Toen al kreeg zij wel een kettinkje van mama, en ik niet."

Een nieuwe categorie zijn ontsporingen op sociale media. Een grapje in de familie-app dat niet goed valt, gevolgd door de melding: Piet heeft de groep verlaten. Mensen die zich gepasseerd voelen, omdat ze op FaceBook moeten lezen dat hun broer een beroerte heeft gehad.

Het risico van Het Familiediner is dat het smeuïge het inhoudelijke te veel verdringt. Zo had ik maandag best meer willen horen over de thuissituatie bij de ruziënde broers Mario en Ad, en de rol van hun - zo te horen - gewelddadige pa. Maar Bert van Leeuwen was bij Renze duidelijk over de stijl: geen zware kost met daders en slachtoffers. De lat ligt laag. Het Familiediner wil alleen communicatielijnen herstellen. Ervoor zorgen dat ruziemakers op z'n minst weer zonder toestanden samen op dezelfde begrafenis of bruiloft kunnen zijn.

Trouws deskundige sociale zaken Beatrijs Ritsema wordt door lezers meestal ingeschakeld vóór het misgaat: hoe moet ik reageren op deze rare situatie, als ik geen ruzie wil? Bert van Leeuwen komt in actie als het leed al is geschied, als de familievulkaan al is ontploft. Beiden zijn prettige gidsen in het menselijk verkeer. En ik leer gek genoeg ook altijd veel van America's Funniest Home Videos. Niet dat al die vallende mensen leuk zijn om te zien, maar de filmpjes helpen om potentieel foutlopende situaties te herkennen in het dagelijks leven, en tijdig te remmen: "Stop met zagen in die tak, je zit er zelf op!"

Zo heeft het trouw kijken naar Het Familiediner vast al menig probleem afgewend. Omdat je ervan leert: slik die ergernis nu maar in, denk nog eens na over dat boze berichtje.

Want Bert van Leeuwen lijkt me een aardige vent, maar hij hoort op de buis, niet thuis.

<<<Slimste mens                                                                                           Een huis vol>>>