Over de goeden niets dan goed
Vanwege mijn aangeboren allergie voor alles wat ruikt naar musical vond ik Scrooge Live een moeizame exercitie, maar daar hoeven de makers zich niets van aan te trekken: het goede doel heiligde de middelen. De show - zondagavond op NPO1 - liep als een speer, er waren grappen in alle soorten en maten, de armoedevoorbeelden uit het land waren schrijnend en het resultaat is bereikt: zo'n 2 miljoen mensen hebben meegekregen dat een feestelijke kerst niet vanzelfsprekend is voor iedereen. En het Nationaal Fonds Kinderhulp kreeg meer armslag om daar iets aan te doen, want het noteerde meer dan tienduizend nieuwe donateurs.
Kritiek op de overheid werd niet onder stoelen of banken gestoken. Mark Rutte werd zelfs in een adem genoemd met Poetin, toen presentator Roué Verveer de wens uitsprak dat de drie geesten uit Dickens' Scrooge meer mensen op het goede en gulle spoor gaan zetten. "Kunnen ze ook niet even aanbellen bij die man in het Kremlin? En bij Mark Rutte? Of bij het hele kabinet?"
Op datzelfde moment spraken op NPO2 in Nieuwsuur de fractieleiders van de vier coalitiepartijen over het niet eenvoudige eerste jaar van dat bekritiseerde kabinet. Als ik goed heb opgelet viel het woord armoede niet: het veel abstractere begrip bestaanszekerheid werd gebruikt, als omslachtiger omschrijving van de zwaarste dobber die de komende tijd op de agenda staat.
Per saldo deed het deugd te zien dat Hermans (VVD), Paternotte (D66), Heerma (CDA) en Segers (CU) elkaar lijken te liggen. Misschien mede omdat ze NIVEA gebruiken, een afkorting voor: Niet Invullen Voor Een Ander. Een discussiehulpmiddel dat zo te horen is bedacht door Pieter Heerma, als waarschuwing: ga er niet vanuit dat je wel weet hoe een ander redeneert, maar vráág naar de achtergronden.
Eerder die avond nog meer woorden die bleven hangen. Zo verzuchtte in Podium Klassiek het Spaanse mondharmonicamirakel Antonio Serrano: "Waarom heeft Spanje niet een programma als dit?" Je gunt het inderdaad ieder land, zo'n oase van mooi geluid in een wereld vol wanklank. Een kleine parel, die mag blijven glanzen al worden de kijkcijfers nooit zo hoog als die van zo'n Scrooge-show. Is er een beschermengel actief?
Voor het enthousiaste boekenprogramma Brommer op Zee niet, want dat heeft aanstaande zondag zijn laatste aflevering. Aan de presentatoren kan het niet liggen. Collega Pekelder schreef begin dit jaar nog: "Ruth Joos en Wilfried de Jong beminnen de schone letteren met een prettige losheid", en hij noemde het 'een optimistische en vrolijke boekenshow waar het leesplezier van afspat'.
En je pikt er altijd wel iets op waar je de rest van de week iets aan hebt. Zo citeerde Joos uit een gedicht van Anne Provoost, wier neefje Renaat op jonge leeftijd overleed: Elke mens heeft een raam dat hem/als hij ervoor gaat staan/onverhoeds aan het huilen maakt/jij bent het mijne.
Bijzonder ook was het gesprek met schrijfster Bregje Hofstede, die met ultrakorte coupe een intensiteit uitstraalde als Sinead O'Connor. Passend, want ze vertelde kwetsbaar en open over haar boekje December, een 'pornografische pastiche'over waarom het zo moeilijk is je specifieke seksuele verlangens neer leggen te bij je partner.
Ook een onderwerp met een hoog NIVEA-gehalte.