Opgeven is soms wel een optie, de enige zelfs
Glashelder legde de jongeman ons de essentie uit, aan de vooravond van zijn laatste dag: "Ik wil niet dood, niemand wil denk ik dood, maar ik wil deze manier van leven niet meer."
Een overdonderend intiem televisiemoment deze week, het gesprek van Sophie Hilbrand met de ongeneeslijk depressieve David Mulder, maandag opgenomen en woensdag uitgezonden in Khalid & Sophie. Toen de 31-jarige inmiddels euthanasie had gekregen.
Mulder had zelf de publiciteit gezocht met zijn verhaal, omdat hij een erfenis hoopt na te laten: dat het voor mensen met ondraaglijk en uitzichtloos geestelijk lijden gemakkelijker wordt op een legale manier uit dit leven te stappen.
Zoals Davids dappere moeder maandag zei: "David wil niet stiekem door de achterdeur vertrekken, en ook niet dat andere mensen er last van hebben, hem moeten vinden, hem moeten oprapen, bij elkaar vegen." Maar hoewel David was uitbehandeld, wilden zijn reguliere artsen hem niet helpen met euthanasie. Zijn huisarts zei: "Ik vind het heel lastig, ik zie gewoon een gezonde jongeman. Als je kanker had gehad was het een stuk makkelijker geweest"
Die gezond ogende jongeman stortte zich als jongetje van vier al van de trap, aangevend 'naar de Here Jezus' te willen. Begon op zijn zevende met anti-depressiva. Voelde altijd spanning, buikpijn, maakte geen vriendjes. Vader Gijsbert zag zijn zoon tobben met 'gewoon leven' en omschreef het even simpel als accuraat: "Het lukte hem niet."
In zijn tienjaren werd David omschreven als depressief en suïcidaal. "Ik heb altijd een unheimisch gevoel van binnen, ik wil niet op deze wereld zijn, ik kan niet genieten." Genieten was hoogstens een tijdelijke afleiding van dat immer aanwezige bange basisgevoel.
"Ik heb ratio van gevoel moeten splitsen om toch deze leeftijd te bereiken", legde David uit, en bij deze woorden produceerde mijn lichaam een pijnscheut. Hoe ellendig moet dat hebben gevoeld.
Toen hij officieel was uitbehandeld, mocht hij op de lange wachtlijst van het Expertisecentrum Euthanasie, maar David was echt klaar. Besloot dan maar tot versterven, niet meer eten en drinken. Maar versterven zou bij iemand van zijn leeftijd en postuur een langdurig, pijnlijk proces kunnen worden van wel drie of vier weken. Zijn louter liefde en warmte uitstralende vrouw Mariël zou hem hebben gesteund en verzorgd als het had gemoeten, net als zijn ouders. "Maar het hing als een betonblok boven ons hoofd", zei zijn moeder.
Tot grote opluchting van iedereen bood psychiater Menno Oosterhoff de oplossing. Na een ontmoeting met David kon Oosterhoff het niet met zijn geweten verenigen géén hulp te bieden. En de psychiater had een boodschap voor zijn beroepsgenoten, die samengevat klinkt als: wij zoeken altijd naar lichtpuntjes in de duisternis, maar als die er niet meer zijn dan moeten wij kunnen omschakelen, en mensen niet in de steek laten.
Zoals wij - vrijwel - allemaal van mensen met groot lichamelijk lijden wél accepteren dat hun euthanasiewens redelijk, serieus en echt is.
Het lukte de dappere David, zijn familie, de psychiater en Sophie Hilbrand om in een klein halfuur een indrukwekkende samenvatting te geven van hoe een leven ook kan lopen. Pijnlijk, onmogelijk, maar ook waardig. David Mulder heeft zijn monument.
<<<sombere tijden Mark Baanders>>>