Op de agenda dit weekend: me verdiepen in de dramadriehoek
Glanzende kijkcijfers voor de eerste aflevering van Rampvlucht: alleen het NOS-journaal scoorde donderdag beter. En hoe dramatisch het onderwerp ook, menige lezer van deze krant zal ook een beetje hebben zitten glunderen bij deze serie over de Bijlmerramp van 1992. Want het scenario volgt de zoektocht van nerdy Trouw-journalist Vincent Dekker. Deze luchtvaartdeskundige en bovenal wakkere jongen wilde de onderste steen boven krijgen: waarom gaf de overheid een uitleg van de ramp die niet klopte? Bijna geruststellend om je te realiseren dat een rommelende overheid dus niet alleen iets van de laatste tijd is. Het was vroeger ook vaak prut, maar uiteindelijk moeten en komen we altijd weer verder met elkaar.
U ziet, ik heb vrijdag de rubriek van onze ombudsman goed gelezen. In deze ongure tijden moeten we absoluut blijven relativeren en elkaar de put niet in- maar uitpraten. Want als het ons in Nederland niet meer zou lukken om gelukkig te zijn, in welk land dan wel? Oké, in de recentste peiling van de Verenigde Naties scoorden de inwoners van Finland opnieuw de titel van gelukkigste volk ter wereld. Maar onze vijfde plaats is toch ook fantastisch? En we hebben naar ik begrijp veel minder muggen.
Een heldere brenger van hoop en relativering was deze week Beatrice de Graaf. Woensdag bij Op1 vertelde de terrorisme-expert waar ze ook over schreef in Trouw: omdat we alles nu een crisis nóemen is er niet per se ook echt meer ellende dan vroeger. Maar we weren ons steeds minder met onze eigen veerkracht. En kijken meteen naar de overheid: help, wat gaan jullie eraan doen?
Persoonlijk geef ik Marco Borsato altijd de schuld van Weker Nederland: sinds hij vanaf de jaren negentig met zijn emoteksten ook bij mannen een gevoelige snaar raakte, zijn we fors gezakt op de internationale stoerheidsindex. Maar De Graaf noemde de Bijlmerramp als belangrijk kantelpunt. De overheid deed toen voor het eerst echt aan crisisbeheersing. En maakte zichzelf daardoor automatisch ook mikpunt van kritiek.
Bij Op1 liet De Graaf hierbij het boeiende begrip dramadriehoek vallen, en zei daarover kort iets als: degene die komt helpen, krijgt er ook de schuld van.
Op de site van een grote opleider - ICM - vind ik meer uitleg: het idee van de dramadriehoek is dat mensen zich tijdens een crisis vaak onbewust opstellen als slachtoffer, aanklager of redder. Het slachtoffer roept 'help' en leunt achterover, de aanklager staat lekker van zich af te schelden maar neemt ook geen verantwoordelijkheid, en de redder maakt zichzelf te belangrijk - en anderen daardoor afhankelijk - terwijl hij eigenlijk ook niet verantwoordelijk is voor het probleem.
Want soms is dat simpelweg het noodlot.
Boeiend onderwerp om over na te denken en voorbeelden bij te zoeken. Do try this at home? De meest recente crisis te onzent was dat in mijn keuken weer eens een glas kapotviel. Hij op de bank gaat dan altijd hardop zitten zuchten, als slachtoffer en aanklager tegelijk. Terwijl hij zelf nooit de vaatwasser aanraakt, de scherven niet hoeft op te ruimen en überhaupt niets te klagen heeft. Het is gewoon de zwaartekracht, die mij meer achtervolgt dan anderen. Das Schicksal!
Ha, die cirkel is rond, en deze dramadriehoek krijgt mij niet te pakken.