Ondertussen in het interbellum

15-04-2024

Al wist mijn vader dat zijn dagen waren geteld, hij bleef enorm nieuwsgierig naar hoe het met de wereld zou gaan. Het was begin 2017 en we maakten de cynische afspraak dat hij het zeker zou volhouden tot de aanslag op de toen net gekozen Donald Trump. Het was toch onbestaanbaar dat deze president geaccepteerd zou worden als leider van het beschaafde Westen?

Het was mijn vader die het einde van dat jaar niet haalde. En ik denk altijd aan hem als er weer iets ongelooflijks gebeurt hier op aarde: er komt geen einde aan de grillige bewegingen van de mensheid. Nu weer de nachtelijke aanval van Iran en zijn vrienden op Israël. Zo'n gebeurtenis jaagt mijn informatiebehoefte meteen naar ongezonde hoogtes. Blijven we de na-oorlogse generatie of gaat nu blijken dat we in een interbellum leven?

Bij Buitenhof zondag dreigde eerst een hoog Dokter Clavan-gehalte. U weet wel, de Oost-Europa-deskundige van Van Kooten en De Bie, die vooral goed was in het herhalen van moeilijke vragen. Want op de vraag van Jan-Pieter Hagens als 'hoe groot is de kans op verdere escalatie in het Midden-Oosten?' konden de opgetrommelde deskundigen eerst ook niet veel meer zeggen dan 'ja, dat is de vraag'.

Gelukkig bracht het gesprek met de buitenlandwoordvoerders van VVD en D66 naast veel vraagtekens ook opluchting. De conclusie was namelijk: "Het had veel erger gekund." Als Iran écht een oorlog had willen ontketenen, hadden de ayatollahs anders gehandeld.

Het voelde zoals wanneer de dokter komt met een onheilstijding: eerst brengt het nieuws je in een vrije val, maar op een gegeven moment is de bodem van de put daar. Weet je waar je bent, en van waaraf je kunt gaan opkrabbelen.

Toch bleef mijn zondag ruiken naar oorlog. De altijd wat flagellantistische doch nuttige nieuwsbrief over de mondiale brandhaarden van Vpro's journalist Bram Vemeulen kwam binnen. Met een hartstochtelijk pleidooi voor sterke journalistiek binnen een sterk blijvende publieke omroep. "Wie doet er anders nog verslag, als daarna de andere pijlers van de democratie aan de beurt zijn?"

De maker van Frontlinie had een collegiale kijktip: een in het geheim gemaakte reportage over de rebellen in Myanmar. Het was de Franse journalist Constantin Simon gelukt om binnen te komen in het land dat sinds begin 2021 wordt geteisterd door een militaire junta. Maar waar jonge mensen zich niet zomaar laten knechten: zij hebben een aantal jaren geleefd in democratie en zijn bereid te vechten voor het herstel ervan. Hun leven te geven, als het moet.

In Myanmar - United against the junta (France24) volgt Simon een groep rebellen onder leiding van de dertigjarige Maui. Voorheen een biologische boer, nu een gewapende held in camouflagepak. Zijn charismatische en communicatieve kwaliteiten blijken wanneer hij wordt geïnterviewd bij kaarslicht en uitbeeldt wat de militaire coup betekende voor Myanmar.

Bam, met zijn vlakke hand dooft hij de kaars. Er rest totale duisternis.

Communicatiemiddelen zijn schaars in Myanmar, de rebellen kopen Star Link-faciliteiten van Elon Musk. Ze volgen wat er in Gaza en Oekraïne gebeurt. "Ook al kijkt de wereld niet naar ons, wij kijken wel naar de wereld." Het biedt blijkbaar steun, te weten dat je niet de enige bent die zich een weg naar het licht moet knokken.

<<<huisartsen                                                                                                             onze Archie>>>