Onbekommerd geloof in groei
"Ik leefde in een groot vertrouwen." Deze zin uit de brievenrubriek vorige week blijft door mijn hoofd malen, omdat hij een pijnlijk heimwee naar vroeger aanwakkert. Lezer Karin van de Louw omschreef er het gevoel mee dat ze in haar jonge jaren had over het leven, toen ze totaal geen onrust voelde over het klimaat en de toekomst van de aarde. "We dachten dat het altijd zo zou blijven." Een verzekerd, optimistisch gevoel dat nu helemaal weg is. Overal?
Nou, niet als je kijkt naar Een huis vol, de weer hervatte realityserie over grote families. Hierin lijkt geen seconde te worden nagedacht over in wat voor soort wereld al die kinderen straks volwassen zullen zijn. Wie weet is juist deze zorgeloosheid een belangrijke verklaring voor de hoge kijkcijfers die KRO-NCRV scoort met het programma.
Toch zal er ook worden gehoofdschud in Nederlandse huiskamers over de ongegeneerde mini-bevolkingsexplosies, die deze grote gezinnen ook zijn. Ware ik geen tv-columnist dan keek ik waarschijnlijk niet. Ik heb last van het hoge gehalte 'apies kijken' dat ik voel: met alleen een rustige AOW'er naast me op de bank, is het moeilijk inleven in het het dagelijks leven van deze drukke families. Jaloers ben ik sowieso niet - totaal niet! - maar zou u het kunnen, zou u het jarenlang volhouden, zou u er een blijer mens van worden? Ik weet het niet, maar zou zeker de verantwoordelijkheid doodeng vinden.
Neem Johan Jelies, vader van negen kinderen, die geen vast inkomen heeft: als zelfstandige in de bouw zit er de ene keer meer, de andere keer minder in de portemonnee. Soms moet er van tweehonderd euro een week boodschappen worden gedaan voor elf personen, vertelt moeder Janneke. Soms kan het royaler: in aflevering drie deze week zien we vader Johan 423 euro aftikken voor een paar boodschappenkarren, waarvan moeder hoopt dat ze er vier dagen mee vooruit kan.
Bewondering heb ik zeker voor het organisatietalent, de energie en de focus van de ouders. Zo te zien komen de kinderen niets tekort aan liefde, aandacht en gezelligheid. Maar gedachteloos kijken, en genotteren wanneer het drukke huishouden Buddenbruck met elf kinderen, zes katten en twee honden van een familielid ook nog een Deense dog cadeau krijgt? Ik trek het niet. En dan al die eeuwig draaiend wasmachines.
Voor minder vaat heb ik misschien een tip: in een Frans klooster zag ik ooit een immens lange tafel met een dik blad van hout waarin voor iedere eter een diepe 'kom' was gegutst. Geen borden meer nodig, de soep kon gewoon uit de tafel worden gelepeld.
Steeds moet ik denken: waar moeten we toch naartoe met al die mensen? Ik ben een groot voorstander van een bevolkingspolitiek die op zijn minst leidt tot het veel sneller stoppen van de groei van de wereldbevolking. Want hoe meer consumensen hoe meer milieuproblemen toch?
De Verenigde Naties meldden deze maand dat de expansie van de mensheid wel wat afvlakt. In 2100 zullen er geen 11 miljard mensen zijn - zoals eerder verwacht - maar slechts 10,4 miljard.
Jeej, tel uit je winst.
Het menselijkst is misschien om er toch maar op te blijven vertrouwen dat het leven zelf altijd wel een uitweg vindt. Linksom of rechtsom. Misschien zelfs op volle kracht vooruit?