Louis van Gaal niet ontploft

06-08-2018

Zomergast Louis van Gaal bleef lekker dicht bij zichzelf, zeg maar. Dat is gezien zijn zelfbewuste karakter geen verrassing: een ontspannen, relativerend gesprek zit er met deze voetbalcoach niet in. Maar wie had gerekend - of gehoopt - op een soort freakshow met een licht ontvlambare voetbalcoach versus een onnozele cq. gewiekste journalist kwam ook niet aan zijn trekken. Het was een brave avond rond een berekende beroemdheid waarvan het moeilijk is echt te houden.

De basisformule van Zomergasten - een tv-avond vullen aan de hand van door de gast uitgezocht televisie- en filmfragmenten - kwam met Louis van Gaal weer eens ouderwets uit de verf. Ook al bekende de voetbalcoach niet veel voor tv-scherm of filmdoek te hebben gezeten. Zo is hij in zijn werkzame leven maar vijf keer in een bioscoop gesignaleerd.

Maar door herinneringen op te halen aan Teddy Scholten en Dappere Dodo - Van Gaal is uit 1951 - , het tv-kijken bij tante Stien drie huizen verderop, het grote katholieke gezin Van Gaal met de negen kinderen en Peyton Place kijken met moeder schetste hij het beeld van de zorgeloze jeugd van een gekoesterd kind dat weinig strijd hoefde te leveren. In zijn volwassen leven als voetbalcoach was dat wel anders. Zijn fragmenten uit die tijd gingen grotendeels over die voetbalwereld.

De eerste drie kwartier was interviewster Janine Abbring timide. om niet te zeggen nerveus. Zou ze bang zijn geweest per ongeluk een lontje aan te steken? Van Van Gaal is bekend dat wanneer hij een vraag impertinent vindt, dat duidelijk laat blijken. Abbring stuurde daar duidelijk niet op aan, op zo'n clash. Dat is niet het soort sensatie dat Zomergasten wil veroorzaken.

Ook Van Gaal was eerst behoedzaam, sprak heel precies. Daarna kwam er wat versnelling. Hij kreeg het naar zijn zin en Abbring permitteerde zich wat vaker een ingreep. Waarbij bleek dat je bij Van Gaal nergens mee wegkomt. "Goed luisteren Janine, ik heb al gezegd dat ik het geduld niet had om leraar te worden." En "Nee, dit is geen interessant aspect, ik wil iets anders vertellen over dit fragment."

Maar Abbring zette soms dapper haar voet dwars: "Nee nee nee nee, nu niet die zijweg ingaan, ik wil weten of je teleurgesteld was toen je profcarrière mislukte."

Niet veel Zomergasten tonen fragmenten met zichzelf in de hoofdrol. Louis van Gaal wel. Hij toonde ons beelden van een Engelse persconferentie uit zijn tijd bij Manchester United, waarop hij de aanwezige journalisten vroeg: "Vindt niemand hier dat hij mij een excuus schuldig is?" Want Van Gaal voelde zich kapotgeschreven. Met de keuze van dit fragment werd duidelijk dat hij nog steeds boos is. Van Gaal is er niet de man naar om bijvoorbeeld dat beroemde fragment uit 1996 eens terug te halen, dat van 'ben ik nou degene zo slim is of ben jij zo dom' en daar nu eens hartelijk om te lachen.

Hij bleek wel milder geworden over de rol van de pers, maar dan op de typische Van Gaal-manier: grootmoedig beseft hij nu ook wel dat het voor de media niet makkelijk is te moeten speculeren op basis van de beperkte informatie die ze hebben. Arme schaapjes.

Oprechte emotie en boosheid waren te zien bij een heel andere kwestie die de rechtlijnige Van Gaal niet kan verteren. Via de organisatie Spieren voor Spieren heeft hij de nu 13-jarige Coco leren kennen. Voor haar destructieve spierziekte is inmiddels een remmend medicijn beschikbaar, maar dat wordt in Nederland alleen vergoed voor kinderen tot 9,5 jaar. Waarom? Van Gaal gebruikte Zomergasten graag om dit punt aan de orde te stellen.

De avond eindigde met het nieuws dat Louis van Gaal nu toch echt met pensioen gaat. Hij had een mooi aanbod gekregen om opnieuw ergens te gaan coachen, maar heeft nee gezegd. Puur en alleen vanwege vrouw Truus begrepen we: die geeft geen millimeter meer toe, ze wil nu met pensioen.

Dus gaat Louis van Gaal nu dan waarschijnlijk toch achter de Portugese geraniums.

Een dikke drie uur Zomergasten: het blijft een enorme spanningsboog. Het kruitvat Van Gaal zorgde voor suspense genoeg, maar tot echt explosiegevaar kwam het niet.     

<<<De Opvolgers                                                                 Nadia Moussaid>>>