Knuffelhormoon
Hebt u het ook moeilijk deze dagen, met al die aandacht voor het Songfestival? Het was tijdens de voorrondes in Lissabon zeker niet even verheffend allemaal. Met als voorlopig dieptepunt wat commentator Jan Smit zei over de zangeres van Israël: "Zo zuiver een kip nadoen, dat is knap hoor." Maar er is een methode om vanavond tóch gemotiveerd op de bank te zitten bij de finale: bekijk 'Max Masterclass' van afgelopen woensdag. Hierin legt neuropsycholoog Erik Scherder uit wat er in je hersens gebeurt als je naar muziek luistert. En waarom zo'n songfestival in feite van levensbelang is voor heel Europa.
Wist u dat het hele brein meedoet als u naar muziek luistert? En dat iedereen muzikaal is? Een enthousiaste Erik Scherder startte zijn hoorcollege met vrolijk stemmende uitspraken en hield de positieve koers de hele uitzending vast. Via een fraaie schermpresentatie liet hij zien welke delen in de hersenen 'oplichten' bij muziek en welke samenwerkingen er dan ontstaan in je systeem. We leerden dat de hersenstam nog eerder beseft dat er muziek klinkt dan je auditieve breinafdeling. Er niet fysiek op reageren is vrijwel onmogelijk.
Zo zagen we baby's, bejaarden en autisten spontaan bewegen op ritmes en klanken met de meest ontspannen en blije gezichtsuitdrukkingen die ze in huis hebben. Met in het mooiste filmpje een Australische man met Parkinson. Scherder zei er eerlijk bij dat dit echt een extreem voorbeeld is van wat muziek kan doen. Hij overdreef niet. We zagen deze John eerst moeizaam een stukje lopen aan de arm van een mevrouw, bibberend, de benen verstijfd. Dan klinkt er tangomuziek. En John's lichaam weet opeens weer hoe het moet, hij slaat zijn arm om de vrouw en danst als een Fred Astaire zomaar met haar weg.
Betraande ogen hier. Ook onze wereldberoemde dirigent Jaap van Zweden vertelde verbazingwekkende dingen. Zo kan hij een ingewikkelde orkestpartituur bestuderen terwijl hij in de kamer gewoon andere muziek op heeft staan! Waar hij dan ook nog min of meer bewust naar luistert. Hij gaf de muziek van crooner Michael Bublé als voorbeeld. Volgens Scherder kan iedereen baat hebben bij niet al te afleidende deuntjes - sorry Michael - tijdens het werk: ze stimuleren de frontaalkwab alert te zijn.
En hier een tip voor als je morgen een van die Songfestivalliedjes niet meer uit je hoofd krijgt: kauw kauwgom. Ieder mens blijkt te kauwen op een bepaalde frequentie en die verstoort dan die hardnekkige 'oorwurm'.
Maar dan het allerbelangrijkste argument voor muziek en dus ook voor het Songfestival: we schijnen enorme hoeveelheden van het knuffelhormoon oxytocine aan te maken als we samen zingen. Dit leidt tot gevoelens van wederzijdse liefde en verbondenheid. Dus zélfs als de tekst zegt dat we van binnen eigenlijk allemaal een outlaw zijn. Nee Waylon, als we met je meezingen werden alle Menschen juist Brüder.
Mooi mechanisme hè. En misschien kan met deze kennis ook die puntentelling van het Songfestival overboord. We plakken simpelweg een aantal mensen vol met sensoren tijdens het luisteren, en stellen dan via de monitor wetenschappelijk vast welke artiest de meeste uitslag veroorzaakt. In de pieken van het knuffelhormoon, welteverstaan.