Het 'Wraakprotocol': de agressie en haat dropen van het scherm.
"Vertel eens, wie hebben je leven allemaal verziekt?", vraagt de therapeut aan de vrouw met het verbeten gezicht en de verkrampte gebaren. Haar antwoord kort samengevat: wie niet? De vrouw noemt haar moeder, de eerste man in haar leven, haar dochter en 'die ex van d'r': "Die moeten ze doodknuppelen, een kogel is te goed." De haat en de agressie dropen maandagavond van de beeldbuis af. Met een goede reden.
Want in de intrigerende 2Doc-aflevering 'Het Wraakprotocol' zagen we hoe deze Marian (62) een uitweg vond uit de vicieuze cirkel van extreme wraakgevoelens die culmineerden in woedeaanvallen, torenhoge bloeddruk en gewelddadige gedrag: "Ik sloopte ieder weekend m'n huis."
Zo te horen reageerde Marian zich niet af op andere mensen, zoals wel het geval was bij een tweede patiënt van therapeut Herman Veerbeek, ene Brian. Eerste indruk: een echte klootzak. Iemand die zijn handen niet thuis kan houden, ook niet als het om vrouwen gaat. Brian (47) is een oud-Joegoslaviëganger, die twintig jaar geleden getraumatiseerd terugkwam van de Balkan. "Knalde achter me een deur hard dicht, lag ik al op de grond." Niemand die zijn angsten snapte, zijn omgeving lachte hem uit.
Na een leven vol ellende belandden beiden mensen blijkbaar uiteindelijk bij Veerbeek. Die blijkbaar succes boekt met blijkbaar een nieuw soort therapie. Ja, ik hou wat slagen om de arm. Want wat de documentaire wél toont is dat in Veerbeeks methode de wraakzuchtige types worden aangemoedigd om in hun hoofd hun boosdoeners in elkaar te slaan. Met grof geweld. Afrekenen is afrekenen. Zo maakt Brian virtueel korte metten met zijn meerdere uit het leger, die hem in gevaar heeft gebracht. Het lucht op: "Ik heb jarenlang de verkeerde personen het ziekenhuis ingeslagen. Het had gewoon meteen hem moeten zijn".
Maar wat de documentaire níet goed uitlegt is waarom de hulpzoekers tijdens de sessies naar een buis met bewegende lichtjes kijken. Waarom ze soms een koptelefoon ophebben. Wat de detectors (?) zijn die ze vasthouden, wanneer ze herinneringen opdiepen. Kortom: 'Het Wraakprotocol' legt niet uit hoe het protocol werkt. Alleen dat het helpt om de confrontatie aan te gaan, wat toch niet echt een vernieuwend gezichtspunt is.
Wijk je even uit naar de site van 2Doc, dan weet je binnen een minuutje hoe het zit. Hier zien we Herman Veerbeek niet alleen aan het werk, maar wordt hij ook geïnterviewd. Hij legt uit dat afleiding met lichtjes en geluidjes rustgevend werkt wanneer agressief-wraakzuchtigen hun herinnering ingaan. Wanneer ze tegelijkertijd op andere dingen moeten letten terwijl ze nadenken over hun ellende blijft er minder energie over voor het 'traumabeeld'. Dan blokkeren en exploderen ze niet, maar kan de verwerking beginnen.
Mooi. Maar vreemd dat deze niet al te ingewikkelde uitleg geen onderdeel is van de documentaire zelf. Hij is er overigens niet minder indrukwekkend door. Al zal een enkele lokale politicus zijn bedenkingen hebben bij de methode, met het oog op de komende raadsverkiezingen. Want terwijl Marian zich vroeger enorm kon opwinden over de politiek, heeft ze die strijd ook losgelaten. "Ik kan mijn stempas nu in de asbak flikkeren. Het doet me niks meer."