Eindelijk viel het woord 'bevolkingspolitiek' weer eens
Een van begin tot eind prikkelende editie van 'Buitenhof' zondag. Zat daar de eerste vrouwelijke premier van Nederland? Heeft een Belg de helderste kijk op onze stikstofcrisis? En hé hé: eindelijk kwam het thema 'bevolkingspolitiek' weer eens voorbij.
Openingsgast van presentator Hugo Logtenberg was Sigrid Kaag, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Wie weet wordt ze de nieuwe partijleider van D66. En dat kan een stap zijn in de richting van eindelijk eens een vrouwelijke premier. In Buitenhof ging het nu vooral om Kaags missie het CETA-handelsakkoord met Canada erdoor te krijgen. Al zat ze duidelijk veel dieper in haar maag met de kwestie rond de Nederlandse IS-kinderen, en hoe je je als lid van een kabinet hebt neer te leggen bij een compromis. "Is dit uw meloen om door te slikken?", vroeg Logtenberg indachtig de uitspraak van Gert-Jan Segers. Kaag werd niet erg concreet, maar haar getergde 'nietszeggendheid' maakte precies duidelijk wat regeren vaak is: het nemen van onmogelijke besluiten.
Het was vervolgens juist zeer verhelderend een buitenlander een visie te horen geven op de Nederlandse stikstofcrisis: Vlaming Hans Bruyninckx. Als directeur van het Europees Milieuagentschap werd hem gevraagd hoe het toch kan dat veel Nederlanders denken dat we qua milieubeleid het braafste jongetje van de klas zijn, terwijl we per saldo in een zwaar vervuilend land wonen. Qua stikstof doet in Europa alleen Cyprus het slechter. "De zelfperceptie is bij u inderdaad heel wat positiever dan in andere landen", vatte de Belg ons probleem samen.
Gedecideerd sprak hij over de noodzaak van een ambitieus, kostbaar toekomstplan voor Nederland, zoals destijds de Deltawerken. Het halveren van de veestapel, een vliegtax, een CO2-tax voor de landbouw, het OV voorrang geven, minder vlees eten: we ontkomen er niet aan. Tenzij we die 4 graden temperatuurstijging niet erg vinden, al wonen we letterlijk in de lage landen waar zelfs een meter dijkverhoging dan geen zoden meer aan die dijk zet.
Bruyninckx maakte korte metten met mensen die niet geloven in de klimaatverandering: hij gelooft er zelf ook niet in, maar dat hoeft ook niet. Het ís namelijk gewoon zo.
Of babyboomers overal de schuld van zijn en nu maar eens terug moeten in hun hok? Buitenhof kon geen toepasselijker afsluiter hebben. Drie dertigers - schrijver Philip Huff, historicus Geerten Waling en NRC-redacteur Floor Rusman - waren uitgenodigd om te praten over de steeds populairdere cynische discussiestopper 'Ok, boomer'. Helaas werd het een nogal warrige korte discussie over of het nu gaat om een echte generatiekloof of om een geografische kloof waarbij stadsmensen en provincialen steeds meer uit elkaar groeien. Maar vooral Philip Huff gooide een paar mooie knuppels in het hoenderhok die smaken naar meer. Zoals dat de stem van jonge mensen zwaarder zou moeten wegen dan die van oudere. En dat we ook moeten praten over geboortebeperking en bevolkingspolitiek als we de milieuproblemen willen oplossen.
Prikkelende thema's waaraan wel eens een avondvullend discussieprogramma mag worden gewijd. Zeker als we dan toch tot dat alomvattende milieu-deltaplan moeten komen.