Een 'Zomergasten' met volgordeprobleem

Een Zomergasten-aflevering met een volgordeprobleem: pas in de tweede helft van de lange televisieavond kreeg schrijfster Hanna Bervoets meer persoonlijke dimensie. Tot die tijd leek deze 'Zomergasten' eerder op een aflevering van DWDD University over mediatechnieken, zonder dat de mens Bervoets in de spotlights kwam. Een rare angst voor cliché's leek zowel haar als interviewer Abbring parten te spelen.

Het was op zich een 'Zomergasten' met een mooie klassieke stijl. Hanna Bervoets had jaren geleden al bedacht dat ze wel eens Zomergast zou kunnen worden en een serieus lijstje bijgehouden met de tv-beelden die in haar leven belangrijk zijn. Deze fragmenten waren leidend in de uitzending, maar haalden misschien ook de regie te veel weg bij Abbring. Een aantal basisvragen werd in ieder geval overgeslagen: voor wie Bervoets nog niet kende, en wellicht nooit iets van haar gelezen had, bleef het lang puzzelen. Wie is deze vrouw?

Het eerste fragment werkte daarbij meteen ontsporend. Het kwam uit de Netflix-natuurserie 'Our Planet', met de stem van Sir David Attenborough. We zagen walrussen in het noordoosten van Rusland, misschien wel honderdduizend, die zich op een steil stuk land terugtrekken. Honderden walrussen vallen daarbij te pletter op de rotsen, dood. Waarom de dieren dit risico nemen? Ze moeten het land wel op, er zijn geen ijsplaten meer om op uit te rusten.

Waar je commentaar verwachtte als 'wat zijn we in godsnaam met onze planeet aan het doen?', legde Bervoets koel uit dat het fragment zo indrukwekkend is vanwege de slimme montage en geluidseffecten. Hè? Zelfs als je deze scène met een telefoontje had gefilmd, waren kijkers over de hele wereld nog onder de indruk geweest. Ik had moeite Bervoets redenatie te volgen.

Daarna volgde meteen een taai, lang kwartier over Bervoets' liefde voor het 'Expeditie Robinson', dat ze 'super interessant' vindt vanwege de groepsdynamiek. Ik kon me voorstellen dat op dat moment kijkers* afhaakten: de fascinatie kwam niet over. Bervoets liet ook een Youtube-filmpje zien waarin Amerikaanse kindjes worden verrast met de mededeling dat ze naar Disneyworld gaan. De moeder legt alle emoties van de kleintjes vast om mee te scoren op YouTube. Weer keek Bervoets alleen naar de manier waarop was gefilmd, en leek al voorbij aan de vraag of je dit kinderen wel moet aandoen. Sterker nog: ze wil dat de meisjes op hun 23e opnieuw voor de camera komen, om ons allen te vertellen hoe het is om in je jeugd zo geëxploiteerd te worden.

Ik hield me de eerste helft van de uitzending maar vooral op de been met de mantra: Bervoets is boeiend om haar intense observaties van mensen. Maar naar wie keek ikzelf? De diepte kwam uiteindelijk toch door persoonlijke details.

Hoe belangrijk een cultserie als 'Xena: Warrior Princess' voor haar was geweest, omdat ze daarin iets herkende van lesbische liefde, zij het mondjesmaat. Het leidde tot een interessant gesprekje over het cliché dat iedere homoseksueel 'uit de kast moet komen': moeten we die kast eigenlijk wel instandhouden, moet je je altijd schamen als homo?

Over haar eigen liefdesleven verliep het gesprek dan weer heel stroef: Bervoets is momenteel zeer gelukkig met haar partner en leek zich te schamen voor haar clichématige vocabulaire daaromtrent. Zoals dat ze tot rust komt bij haar vriendin. Er volgde een vreemd soort terechtwijzing van Abbring: "Laten we heel eerlijk zijn, Hanna. Een interview geven is toch ook vervallen in cliché's over jezelf. Ik vind het toch heel mooi, dat je vertelt dat je rust krijgt bij je partner, dat zegt iets over jou." "Nou oké´´, zei Hanna.

Maar toen kregen we opeens een fragment te zien over een moeder met een gehandicapte dochter en was ik de draad weer kwijt.

Helemaal op het eind, na tweeëneenhalf uur, kwam naar voren dat Bervoets chronisch pijn lijdt, vanwege een bindweefselziekte. Speaking about mediatechnieken: waarom kwam dit niet eerder aan de orde? Nu dwong Bervoets pas in een laat stadium het respect af dat ze verdient: ondanks die pijn zat ze wel zeer energiek en geconcentreerd te praten, opdat wij een mooie tv-avond hadden. Terwijl ze daar zelf vandaag hoogstwaarschijnlijk een fysieke prijs voor gaat betalen.

Hier stelde ervaringsdeskundige Abbring - zij brak ooit haar rug als kandidaat bij 'Wie is de mol' - een rake, persoonlijke vraag: "Hoe doseer jij je klagen?". Bervoets was duidelijk: "Het is niet fijn als mensen je zat zijn. Pijn maakt eenzaam."  

 <<<We zijn er bijna                                                                     hot meteo>>>