De overgang met Paul de Leeuw: lachen!
Zo hoor je er maandenlang niets over, zo komt het complexe onderwerp op een avond twee keer voorbij: vrijdag stond zowel bij Omroep Max als bij 'Op1' de overgang op het menu. Met meer en minder humor. En meer en minder open.
Bij Op1 bevestigde Paul de Leeuw zijn reputatie als de man die ieder lastig onderwerp met open vizier weet te benaderen. Aan tafel bij hem en Astrid Joosten zat comédienne Maike Meijer - van 'Toren C' - die in haar roman 'Wen er maar aan' schrijft over een vrouw die verbijsterd door de menopauze dwaalt. "Een trap naar de afgrond", noemt Meijer de onbarmhartige levensfase. Ze heeft hem in haar boek blijkbaar toch grappig en beeldend weten te beschrijven, want De Leeuw kon uit zijn hoofd hele stukken citeren. Vooral hoe Meijer het lichamelijke verval omschrijft ('mijn lichaam is geen tempel maar een Febo na sluitingstijd') of seks tijdens vaginale droogheid ('alsof een stadsbus door een fietstunneltje moet').
De Leeuw vond deze rauwe ironie bijna klinken als zelfhaat. Maar Meijer sprak over zelfliefde, wanneer een vrouw ondanks alle mentale en fysieke veranderingen probeert positief en actief te blijven.
Twee keer probeerde De Leeuw om Astrid Joosten bij het gesprek te betrekken, gezien haar leeftijd - 62 - ook een ervaringsdeskundige. Maar Joosten had geen zin. Ze zei gedecideerd: "Ik ben meer van de richting 'we hebben het er niet over'. Ik heb het er nooit over gehad en dat ga ik niet doen ook."
Joosten staat hiermee diametraal tegenover collega Elles de Bruin (57). Zij maakte voor Max de podcastserie 'Opvliegers' en vertelt hierin wel uitgebreid over haar eigen ervaringen. Hoe ze zich ooit doodsbang naar het ziekenhuis liet rijden vanwege rare hartkloppingen, hoe ze in paniek een volle boodschappenkar in de supermarkt achterliet, hoe op de onhandigste momenten de angst door haar lijf gierde.
De Bruins manier van praten is als die van Cees Grimbergen: nogal dwingend articulerend, met weinig humor. Al klonk ze vrijdag onbedoeld wel grappig toen ze zei: "Je herkent jezelf niet meer, dat is voor veel vrouwen heel herkenbaar". Dit was in 'Meldpunt' waarin het leek of De Bruin nogal kort door de bocht even dé zondebok voor al het vrouwelijk leed aan ging wijzen. Nee, niet onze lieve Heer zelf, maar de medische wereld die de symptomen van de overgang vaak niet herkent. En hormoontherapie niet erkent als de grote verlosser.
Maar en passant diepte De Bruin schokkende feiten op. Zo vertelde gynaecoloog Henk Oosterhof dat de overgang geen specifiek onderwerp is in de leerstof voor huisartsen, bedrijfsartsen en zelfs gynaecologen. Dat de huisartsenrichtlijn nog steeds rept van een verhoogd risico op borstkanker door hormoontherapie, terwijl nieuw onderzoek dit allang heeft weerlegd. "Die richtlijn is niet gebaseerd op feiten, maar meer opinievormend", zei Oosterhof. Onvoorstelbaar toch.
Ik lees dat ook Michelle Obama in haar nieuwe podcast over de overgang praat. Hoe fijn het was dat haar man Barack wist wat het betekende. "Hij werkte met veel vrouwen die in hun menopauze zaten en snapte wat ze doormaakten."
En mijn gedachten dwalen even af naar Washington, naar Donald Trump, de mens met de grootste overgangsproblemen van ons allemaal. Zouden hormonen ook hem kunnen helpen?
<<<versteende types Kruisigem>>>