De orde is hersteld, maar alles is anders
Tja, natuurlijk gaat toch Frankrijk weer naar de finale, het is gewoon té goed. De orde is hersteld. Maar wat een winst is er voor de Nederlands-Marokkaanse betrekkingen: niet eerder ging het er in NOS Studio WK 2022 zo warm en verhelderend aan toe als woensdag, onder andere dankzij schrijver Abdelkader Benali aan tafel, de uitbundige straatvoetballer Soufiane Touzani in Qatar en een lieve Marokkaanse vader en dochter in het publiek. Laat deze sfeer zich als een olievlek verspreiden door het land, dacht ik steeds: hier vinden we elkaar in pure positiviteit.
Eigenlijk had Benali woensdag in het theater moeten staan, maar hij verwachtte er nauwelijks publiek. Ik denk ook niet hij zich zou hebben kunnen concentreren op zijn optreden: je voelde hoe de adrenaline door zijn lijf gierde, gevoed door zenuwen en trots. En de manier waarop hij nu op televisie voor een veel groter publiek kon spreken over de betekenis van Marokko-Frankrijk, maakte het vervolgens kijken naar die halve finale een veel intensere ervaring.
De schrijver legde uit waarom ook Marokkaanse moeders zo massaal waren meegereisd naar Qatar: in dat land voelen ze zich veilig en thuis, met de moskee om de hoek en de winkels in de souk. "Uiteraard werden de heerlijke beelden herhaald waarop baltovenaar Boufal danst met zijn blije moeder na de overwinning op Portugal. Abdelkader vertelde hoe deze alleenstaande vrouw haar zoon één jaar de kans had gegeven om voetballer te worden en nu voor het oog van de wereld door hem werd gehuldigd voor haar vertrouwen.
Ook schetste Benali helder de start van een nieuw Marokkaans voetbaltijdperk, omdat een eind is gekomen aan het door de Marokkaanse Marokkanen wegzetten van de Europese Marokkanen, omdat die niets zouden snappen van het echte Afrikaanse voetbal. "Alle Marokkanen zitten in een droom dankzij de jongens van de diaspora", zei Benali lyrisch. En die droom kan door het verlies geen nachtmerrie worden, omdat alleen al is bereikt dat voortaan ook de bi-culturele jongens kunnen zijn wie ze zijn in het Marokkaanse elftal.
Of het allemaal zo helder klonk omdat hier een schrijver sprak, dat weet ik niet. Het werkte in ieder geval: iedereen was positief, iedereen gunde Marokko het succes. Vreemd eigenlijk wel, kniesoorde ik nog even, dat er voor de balans niet ook een paar Franse Nederlanders waren uitgenodigd. Maar ja, die beste paarden van stal krijgen hun haver vast dit weekend nog wel.
Aan Qatarmijders en voetbalhaters bood AvroTros diezelfde avond trouwens een perfect alternatief om ook intens te genieten. Na alle voetbaldrukte startte op NPO2 een commentaarloos filmisch gedicht over het Waddengebied, de film The Silence of the Tides van regisseur Pieter-Rim de Kroon. De prachtige kleurnuances inspireerden me al heel snel om de lampen in de huiskamer uit te doen, voor nog meer impact zoals in een bioscoop.
Wat deze landschapsfilm ook bijzonder maakt is dat de mens net zo wordt behandeld als de rest van de natuur. Zonder begeleidende teksten zie je hoe alles en iedereen in het Waddengebied leeft en eet en doodt. Er ervaar je hoe de meeste wezens in de natuur helemaal geen woorden nodig hebben om hun weg te vinden. Als kijkende mens moet je het ook maar eens op je gevoel doen.