Een stroef gesprek: Jeroen Pauw en de overgang
'Je ziet 'm niet hè?' De twee schrijfsters aan tafel kijken de talkshowhost meewarig aan. Al bijna tien minuten lang proberen ze hem het belang uit te leggen van hun aanstaande theatervoorstelling over de overgang. De gespreksleider straalt uit dat die problematiek een ver-van-zijn-bed-show is, waar een normaal mens geen last van heeft. En dat terwijl aan diezelfde tafel menige écht onbenullige theaterproductie kritiekloos de revue passeert.
Je kunt zeggen: wie verzint dan ook 'de menopauze' als thema aan tafel bij Jeroen Pauw? Maar misschien raakte zijn gesprek donderdag met Isa Hoes en Medina Schuurman precies de kern van de zaak: de overgang is een niet-sexy en veel te intiem onderwerp waarmee je jezelf snel te kijk zet als gestoord of verzuurd. Terwijl de helft van de mensheid erdoorheen moet. Met in heur kielzog partners en gezinsleden. Gek daarom dat het anno 2018 nog steeds heldhaftig oogt als twee hele mevrouwen als Hoes en Schuurman een alfamannetje als Pauw confronteren met hun onvermijdelijke onvruchtbaarheid.
Een paar jaar geleden zwengelde journaliste Ingeborg Beugel het onderwerp voor het eerst aan op TV. Ik zag haar documentaire 'Uitgebloe(i)d?' op precies het moment dat ook bij mij de verschijnselen van de nieuwe levensfase zich aandienden. Tot die tijd en tot die film had ik zelf eerlijk gezegd ook weinig sympathie voor mijn zwetende medemens. Ik dacht dat als je maar lekker dynamisch bezig bleef er nooit iets zou veranderen. Zoals ik ook dacht dat ik nooit een leesbril nodig zouden hebben. Tja.
Nu ben ik er heus groot voorstander van om geen voorschot op ellende nemen. Zolang je fris en fruitig bent: geniet ervan. Maar wanneer het onvermijdelijke gebeurt en de overgang toeslaat is het goed om de ervaringen van anderen te kennen.
Daarom alleen al was het missionariswerk van de twee actrices bij Pauw boeiend. Zo vertelde Medina Schuurman hoe een fenomeen als vaginale droogheid een slechte relatie boven water kan brengen. Vanwege het boek 'Te Lijf' sprak ze vrouwen die jarenlang de slechte seks met hun partner voor lief namen, totdat er ook echt pijn bij kwam kijken door die veranderingen. En dan soms toch nog liever 'dienstbaar' bleven dan de problemen met hun partner te bespreken. Schokkend ja. Net als dat Pauw vervolgens vooral niet voorbij zijn eigen onwetendheid kwam. "Het verbaast mij dat jij zegt dat er vrouwen zijn die dan maar faken."
Op minder mannelijk onbegrip stuitte het initiatief van Schuurman en Hoes een maand geleden bij 'Tijd voor Max' toen ze daar op Internationale Vrouwendag aan tafel zaten. Een van de gespreksleiders was Marc Klein Essink. Hij kon putten uit eigen gesprekken met vrouwen in de overgang. Ook de vader van rugbyheld Tim Visser sprak over zijn ervaringen met zijn eigen vrouw. Er was besef alom dat het handig is te weten wat er in relaties kan gebeuren, als je de pech hebt dat de menopauze hard toeslaat.
Op 8 maart stipten Hoes en Schuurman aan dat de feministen in de jaren zestig twee onderwerpen vergaten: de combinatie zorg en werk, en de overgang. Bij Max riepen de actrices zichzelf uit tot de nieuwe feministen. Bij Pauw bleef dit soort conclusies compleet uit beeld.